Ayrэca Tьrkiye'nin proaktif bir dэю politika sergilemesine цncьlьk etmesi, dьnya barэюэna hizmet eden зalэюmalar yapmэю olmasэ, Tьrkiye'nin bьtьn Tьrki cumhuriyetlere ve Эslam ьlkelerine destek saрlayan birleюtirici yaklaюэmlar sergilemesi, Tьrkiye dэюэndaki halklarэn da kendisine yakэnlэk duymasэ ve dьnya liderleri iзinde saygэnlэk kazanmэю olmasэ da onu kьresel цlзekte lider yapan цzellikleridir. Siyasal reklamlar da bir ikna stratejisi olarak hem propagandanэn tarihsel deneyiminden faydalanmakta hem de reklamэn seзmenler gцzьnde elde ettiрi baюarэlarэ ve yцntemleri kullanmaktadэr. "Bir ьlkenin kьresel itibarэ, yine liderin kьresel lider цzellikleriyle aзэklanabilir. Зьnkь siyasi liderlerin bir ьlkenin itibarэnda bьyьk bir payэ olduрunu kabul etmek gerekir. SЭYASЭ OLARAK MARKALAЮMAKLider, oldukзa geniю coрrafyaya hitap eder. Цzellikle Cumhurbaюkanlэрэ Hьkьmet Sistemine geзiюle birlikte kurulan Cumhurbaюkanlэрэ Эletiюim Baюkanlэрэ Tьrkiye markasэnэ ve imajэnэ gьзlendirmek amacэna hizmet etmektedir. Bazэ yaюanmэю цrneklere baktэрэmэzda gцrьyoruz ki bu etki kэsa dцnemde ortaya зэkmэyor olsa bile mutlaka orta ve uzun dцnemde kendisini gцsteriyor. Bu tarz liderliрin ortaya konmasэnэn gerekзesi, Tьrkiye'deki toplumun dinamik yapэsэdэr. Erdoрan emperyalizm ve Batэlэlaюmaya karюэ baрэmsэz bir siyaset geliюtirmiю bir liderdir. Siyasi olarak markalaюmak iзin, siyasi bir imajэn oluюturulmasэnda, nihai markalaюma unsurlarэ kendi зэkarlarэ kapsamэnda stratejik bir юekilde kullanэlmalэdэr. SONUЗ OLARAK,Recep Tayyip Erdoрan 2002 yэlэndan bugьne sьregelen iktidarэnda, kamu kurumlarэnэ ve parti teюkilatэnэ yцnetebilme, denetleme ve iyi yцnde geliюtirme konusunda etki gьcьnь hep korudu. Tьrkiye'nin aynэ zamanda Эslam dьnyasэ ve Hristiyan dьnyasэ arasэnda kцprь gцrevi gцrmesine baрlэ olarak Tьrkiye'de siyasal liderlik tarzэ da farklэlaюmaktadэr. Liderler konuюmalarэnda anlamэ kuvvetlendirmek iзin oksimoron (iki birbiriyle зeliюen цzellik ve dьюьnceyi barэndэran tamlama) terimlerden kaзэnarak, anlam karэюэklэрэna mahal vermeden yalэn bir sцylem kullanmak durumundadэr (Gцksu, 2013). Bu aзэdan bakэldэрэnda Erdoрan'эn liderlik tipolojisine yeni bir tanэmlamayэ Doз. Jeopolitik ve jeostratejik aзэlarэndan merkez konumda yer alan bir ьlke olarak Tьrkiye, Kafkasya, Balkanlar, Batэ ve Ortadoрu ьlkelerinden зeюitli цzellikler almakla beraber medeniyet birikimi ve Osmanlэ Эmparatorluрu'nun mirasзэsэ bir ьlke olarak цzel bir цneme sahiptir. Bu amaзla da mesajlarэ geniю halk kitlelerine ulaюtэrarak seзmeni bilgilendirerek oy verme eрilimlerini etkileyen siyasal iletiюim yцntem ve tekniklerini yoрun bir юekilde kullanэrlar. Siyasal Эletiюimin temelleri, propaganda, retorik, kitle iletiюim araзlarэnэn seзmenler ьzerindeki etkileri, siyasi lider tipolojileri gibi konular ьzerinde зalэюmalar yapan siyaset bilimciler, sosyologlar ve iletiюimciler tarafэndan atэlmэюtэr. Siyasal markalaюma ve imaj, kullanэlan geleneksel stratejilerin yanэ sэra dцnьюen stratejileri de kapsamaktadэr. Bu durum цzellikle, siyasi liderlerin popьlerlik ve seзmenler ile kurduklarэ iletiюim doрrultusunda seзimde kazanmalarэ adэna kullandэklarэ taktikleri kapsar. Tьrkiye'nin kendine has nitelikleri ve kьltьrel kodlarэ Tьrk halkэnэn siyasal lidere bakэюэnэ da deрiюtirmektedir. Dr. Эkna edici iletiюim metinleri yaratmak ve sonrasэnda yaratэlan bu metinlerin analizi konusunda kцkeni Antik Yunan'a kadar uzanan retoriрin цnemi tartэюэlmazdэr (Zeybek, 2016). Зьnkь retorik; imajэn hakimiyetindeki siyasal iletiюim alanэnda oldukзa etkin haldedir. Oрuz Gцksu ortaya koymuюtur. Araюtэrmalardaki liderlik tipolojilerini ele alэrsak deрer odaklэ lider цzellikleri kategorisinde; insanlara karюэ tutum ve davranэюlarda deрerleri yansэtma, dezavantajlэ bireylerin ihtiyaзlarэnэ saрlama ve toplum iзindeki statьlerinin artэrэlmasэ yцnьnde duyarlэlэk, toplumda yьksek etik standartlarэn saрlanmasэndaki hassasiyet kategorileri цne зэkэyor. Tьrkiye'de yapэlan birзok akademik зalэюmanэn bulgusunu referans alэrsak, Recep Tayyip Erdoрan'э gьзlь gцsteren цzellikleri; hitabet yeteneрi, hafэzasэnэn ve kavrayэюэnэn gьзlь olmasэ, cesur, цzgьvenli, vefalэ, dьrьst, samimi, юefkatli, merhametli, mьtevazэ, istikrarlэ, зalэюkan, inanз sahibi ve ikna gьcьnьn yьksek olmasэdэr. Bunun iзin seзmenin desteрini kazanmak, onlarэ bilgilendirmek ve onlardan gelecek tepkileri gцz цnьnde bulundurmak isterler. Gerзekten de insanlarэn karizmatik liderlerin sahip olduklarэ зekiciliрe kolayca teslim olduklarэna iliюkin зok sayэda цrnek ve bilimsel araюtэrma bu gцrьюь doрruluyor. YOL GЦSTERЭCЭ VE ЗЦZЬM ODAKLIGцrsel kimlik ve liderlik цzellikleri bьtьnleюerek liderin imajэnэ meydana getirir. Recep Tayyip Erdoрan'эn 22 yэllэk iktidarэnda itibarэnэ daha зok kendi liderlik цzellikleri olarak meydana зэkan kategoriler arasэnda deрerlendirmek gerekiyor. Siyasal iletiюim, iletiюim biliminin юemsiyesi altэnda kendisine цzerk bir alan bulur ve "Siyasal kampanyalar, seзmen davranэюlarэ ve lider imajlarэ ile birlikte daha зok kitle iletiюim araзlarэnэn tezahьrlerini" inceler. Dolayэsэyla da siyasi kadrolarda uzmanlэk gerektiren bir konudur. Siyasal iletiюimin yьrьtьlmesindeki temel amaз lider ve partilerin iktidar olabilmesidir. Зьnkь bir siyasal parti ya da adayэn seзmenleri kendi lehine oy verme davranэюэna yцnlendirmenin yolu iknadan geзer. Зьnkь siyasal reklamlar aracэlэрэyla adaylar, kendilerini haber medyasэnэn konumlandэrdэрэ gibi deрil, adaylarэn ya da kampanya yaratэcэlarэnэn istediрi gibi konumlandэrma olanaрэ elde ederler. Dolayэsэyla Erdoрan da daha geniю bir kitle ile iyi iletiюim iзerisinde olma durumunu korumuюtur. Etkinin kэsa dцnemde kendini gцstermeyiюi, liderin gьзlь gцrьntьsьnden, algэsэndan ve lider karizmasэndan kaynaklanэyor olabilir. 2018 yэlэnda Cumhurbaюkanlэрэ hьkьmet sistemine geзiюle birlikte liderlik ve partinin siyasal iletiюimini gьзlendirmek adэna цnemli adэmlar atэldэ. . Siyasal iletiюim sьrecinde, seзmenleri bir partiye oy verme davranэюэna yцnlendiren ikna faktцrь bьyьk цnem taюэr. "Erdoрan Tarzэ Liderlik" kavramэna ulaюtэрэ bilimsel araюtэrmasэnda юu sцzler dikkat зekicidir:"Erdoрan tarzэ liderlik', liderlik literatьrьne bir yenilik olarak sunulmuюtur. Erdoрan'a yцnelik akademik itibar ve algэ araюtэrmalarэna baktэрэmэzda liderlik kategorileri arasэnda yol gцsterici, risk alabilen, gьven duygusu yaratabilen, eюitlik ve adalet yanlэsэ, halkэn iзinden gelen, istiюare sonucu karar alan, зцzьm odaklэ, kararlэ ve цngцrь sahibi gibi цzellikleri bulunuyor.
Зьnkь siyasi liderlerin bir ьlkenin itibarэnda bьyьk bir payэ olduрunu kabul etmek gerekir. Эkna edici iletiюim metinleri yaratmak ve sonrasэnda yaratэlan bu metinlerin analizi konusunda kцkeni Antik Yunan'a kadar uzanan retoriрin цnemi tartэюэlmazdэr (Zeybek, 2016). Bazэ yaюanmэю цrneklere baktэрэmэzda gцrьyoruz ki bu etki kэsa dцnemde ortaya зэkmэyor olsa bile mutlaka orta ve uzun dцnemde kendisini gцsteriyor. Зьnkь bir siyasal parti ya da adayэn seзmenleri kendi lehine oy verme davranэюэna yцnlendirmenin yolu iknadan geзer. Siyasi olarak markalaюmak iзin, siyasi bir imajэn oluюturulmasэnda, nihai markalaюma unsurlarэ kendi зэkarlarэ kapsamэnda stratejik bir юekilde kullanэlmalэdэr. Siyasal iletiюim sьrecinde, seзmenleri bir partiye oy verme davranэюэna yцnlendiren ikna faktцrь bьyьk цnem taюэr. Siyasal iletiюim, iletiюim biliminin юemsiyesi altэnda kendisine цzerk bir alan bulur ve "Siyasal kampanyalar, seзmen davranэюlarэ ve lider imajlarэ ile birlikte daha зok kitle iletiюim araзlarэnэn tezahьrlerini" inceler. Dolayэsэyla da siyasi kadrolarda uzmanlэk gerektiren bir konudur. Tьrkiye'de yapэlan birзok akademik зalэюmanэn bulgusunu referans alэrsak, Recep Tayyip Erdoрan'э gьзlь gцsteren цzellikleri; hitabet yeteneрi, hafэzasэnэn ve kavrayэюэnэn gьзlь olmasэ, cesur, цzgьvenli, vefalэ, dьrьst, samimi, юefkatli, merhametli, mьtevazэ, istikrarlэ, зalэюkan, inanз sahibi ve ikna gьcьnьn yьksek olmasэdэr. Oрuz Gцksu ortaya koymuюtur. Dolayэsэyla Erdoрan da daha geniю bir kitle ile iyi iletiюim iзerisinde olma durumunu korumuюtur. Jeopolitik ve jeostratejik aзэlarэndan merkez konumda yer alan bir ьlke olarak Tьrkiye, Kafkasya, Balkanlar, Batэ ve Ortadoрu ьlkelerinden зeюitli цzellikler almakla beraber medeniyet birikimi ve Osmanlэ Эmparatorluрu'nun mirasзэsэ bir ьlke olarak цzel bir цneme sahiptir. Siyasal reklamlar da bir ikna stratejisi olarak hem propagandanэn tarihsel deneyiminden faydalanmakta hem de reklamэn seзmenler gцzьnde elde ettiрi baюarэlarэ ve yцntemleri kullanmaktadэr. Цzellikle Cumhurbaюkanlэрэ Hьkьmet Sistemine geзiюle birlikte kurulan Cumhurbaюkanlэрэ Эletiюim Baюkanlэрэ Tьrkiye markasэnэ ve imajэnэ gьзlendirmek amacэna hizmet etmektedir. Tьrkiye'nin kendine has nitelikleri ve kьltьrel kodlarэ Tьrk halkэnэn siyasal lidere bakэюэnэ da deрiюtirmektedir. Bunun iзin seзmenin desteрini kazanmak, onlarэ bilgilendirmek ve onlardan gelecek tepkileri gцz цnьnde bulundurmak isterler. Bu aзэdan bakэldэрэnda Erdoрan'эn liderlik tipolojisine yeni bir tanэmlamayэ Doз. Dr. SЭYASЭ OLARAK MARKALAЮMAKLider, oldukзa geniю coрrafyaya hitap eder. 2018 yэlэnda Cumhurbaюkanlэрэ hьkьmet sistemine geзiюle birlikte liderlik ve partinin siyasal iletiюimini gьзlendirmek adэna цnemli adэmlar atэldэ. Gerзekten de insanlarэn karizmatik liderlerin sahip olduklarэ зekiciliрe kolayca teslim olduklarэna iliюkin зok sayэda цrnek ve bilimsel araюtэrma bu gцrьюь doрruluyor. Bu durum цzellikle, siyasi liderlerin popьlerlik ve seзmenler ile kurduklarэ iletiюim doрrultusunda seзimde kazanmalarэ adэna kullandэklarэ taktikleri kapsar. SONUЗ OLARAK,Recep Tayyip Erdoрan 2002 yэlэndan bugьne sьregelen iktidarэnda, kamu kurumlarэnэ ve parti teюkilatэnэ yцnetebilme, denetleme ve iyi yцnde geliюtirme konusunda etki gьcьnь hep korudu. Erdoрan emperyalizm ve Batэlэlaюmaya karюэ baрэmsэz bir siyaset geliюtirmiю bir liderdir. Ayrэca Tьrkiye'nin proaktif bir dэю politika sergilemesine цncьlьk etmesi, dьnya barэюэna hizmet eden зalэюmalar yapmэю olmasэ, Tьrkiye'nin bьtьn Tьrki cumhuriyetlere ve Эslam ьlkelerine destek saрlayan birleюtirici yaklaюэmlar sergilemesi, Tьrkiye dэюэndaki halklarэn da kendisine yakэnlэk duymasэ ve dьnya liderleri iзinde saygэnlэk kazanmэю olmasэ da onu kьresel цlзekte lider yapan цzellikleridir. Erdoрan'a yцnelik akademik itibar ve algэ araюtэrmalarэna baktэрэmэzda liderlik kategorileri arasэnda yol gцsterici, risk alabilen, gьven duygusu yaratabilen, eюitlik ve adalet yanlэsэ, halkэn iзinden gelen, istiюare sonucu karar alan, зцzьm odaklэ, kararlэ ve цngцrь sahibi gibi цzellikleri bulunuyor. Bu tarz liderliрin ortaya konmasэnэn gerekзesi, Tьrkiye'deki toplumun dinamik yapэsэdэr. Bu amaзla da mesajlarэ geniю halk kitlelerine ulaюtэrarak seзmeni bilgilendirerek oy verme eрilimlerini etkileyen siyasal iletiюim yцntem ve tekniklerini yoрun bir юekilde kullanэrlar. Etkinin kэsa dцnemde kendini gцstermeyiюi, liderin gьзlь gцrьntьsьnden, algэsэndan ve lider karizmasэndan kaynaklanэyor olabilir. Araюtэrmalardaki liderlik tipolojilerini ele alэrsak deрer odaklэ lider цzellikleri kategorisinde; insanlara karюэ tutum ve davranэюlarda deрerleri yansэtma, dezavantajlэ bireylerin ihtiyaзlarэnэ saрlama ve toplum iзindeki statьlerinin artэrэlmasэ yцnьnde duyarlэlэk, toplumda yьksek etik standartlarэn saрlanmasэndaki hassasiyet kategorileri цne зэkэyor. Siyasal iletiюimin yьrьtьlmesindeki temel amaз lider ve partilerin iktidar olabilmesidir. "Erdoрan Tarzэ Liderlik" kavramэna ulaюtэрэ bilimsel araюtэrmasэnda юu sцzler dikkat зekicidir:"Erdoрan tarzэ liderlik', liderlik literatьrьne bir yenilik olarak sunulmuюtur. . Liderler konuюmalarэnda anlamэ kuvvetlendirmek iзin oksimoron (iki birbiriyle зeliюen цzellik ve dьюьnceyi barэndэran tamlama) terimlerden kaзэnarak, anlam karэюэklэрэna mahal vermeden yalэn bir sцylem kullanmak durumundadэr (Gцksu, 2013). YOL GЦSTERЭCЭ VE ЗЦZЬM ODAKLIGцrsel kimlik ve liderlik цzellikleri bьtьnleюerek liderin imajэnэ meydana getirir. Siyasal Эletiюimin temelleri, propaganda, retorik, kitle iletiюim araзlarэnэn seзmenler ьzerindeki etkileri, siyasi lider tipolojileri gibi konular ьzerinde зalэюmalar yapan siyaset bilimciler, sosyologlar ve iletiюimciler tarafэndan atэlmэюtэr. Siyasal markalaюma ve imaj, kullanэlan geleneksel stratejilerin yanэ sэra dцnьюen stratejileri de kapsamaktadэr. "Bir ьlkenin kьresel itibarэ, yine liderin kьresel lider цzellikleriyle aзэklanabilir. Recep Tayyip Erdoрan'эn 22 yэllэk iktidarэnda itibarэnэ daha зok kendi liderlik цzellikleri olarak meydana зэkan kategoriler arasэnda deрerlendirmek gerekiyor. Tьrkiye'nin aynэ zamanda Эslam dьnyasэ ve Hristiyan dьnyasэ arasэnda kцprь gцrevi gцrmesine baрlэ olarak Tьrkiye'de siyasal liderlik tarzэ da farklэlaюmaktadэr. Зьnkь retorik; imajэn hakimiyetindeki siyasal iletiюim alanэnda oldukзa etkin haldedir. Зьnkь siyasal reklamlar aracэlэрэyla adaylar, kendilerini haber medyasэnэn konumlandэrdэрэ gibi deрil, adaylarэn ya da kampanya yaratэcэlarэnэn istediрi gibi konumlandэrma olanaрэ elde ederler.